13. Onlara, "Gelin insanların iman ettiği gibi, siz de iman ediniz", denildiğinde, onlar şöyle dediler: "O beyinsizlerin inandıkları gibi biz de mi inanalım!?" İyi bilin ki, beyinsizlerin ta kendileri onlardır, ama bunu bilmezler.



Ayetin nüzul sebebi ile ilgili rivayetler:

1- İnsanlar’dan maksat, Hz. Peygamber ve ona iman edenlerdir. [34]

2- İnsanlar’dan maksat, Abdullah b. Selâm ile onun gibi İslâm'a girenlerdir. Çünkü bunlar da, Hz. Peygamberle beraber iman edenler gibi, iman etmişlerdir. [35]

3- Münafıkların burada, beyinsizlikle itham ettikleri kimselerden maksat, Abdul­lah b. Abbas, Abdullah b. Mes'ud, Rebi' b. Enes ve Abdurrahman b. Zeyd'in de izah ettikleri gibi, Rasulullah’ın sahabileridir.[36]

4- Evs ve Hazreç'in çoğu müslüman idiler. Bu münafıklar da Evs ve Hazreç kabilesinden idiler, ama az idiler. Buna göre, umum ifâde eden lâfızlar, bazan ekseriyyet için de kullanılabilirler. [37]

5- Gerçekte insan olan, sadece müminlerdir. Çünkü, onlara insan olmanın gerçekliği verilmiştir. Sebebiyse, gerçek insanın diğer canlılar karşısındaki üstünlüğü, doğruya ileten akıl ve hidayet eden fikir iledir. [38]


kaynaklar
[34] İbn Cerir et-Taberî, Câmiu'l-Beyân; Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.
[35] Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.
[36] İbn Cerir et-Taberî, Câmiu'l-Beyân.
[37] Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.
[38] Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.